บ้านในประเทศไทยมักเจอปัญหาความชื้นสูง แม้จะไม่ได้อยู่ริมทะเล ห้องน้ำ ห้องครัว หรือแม้แต่ผนังด้านหลังบ้านก็มักเปียกชื้น ผนังเริ่มดำ ขึ้นรา วอลเปเปอร์ลอกเป็นแผ่น หรือสีซีดจางจนดูเก่าก่อนเวลาอันควร หลายคนคิดว่าต้องใช้สีกันชื้นเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว วอลเปเปอร์ติดผนังกันชื้น ที่เลือกถูกชนิด สามารถแก้ปัญหานี้ได้ดีกว่าสีหลายเท่า
วอลเปเปอร์กันชื้นคืออะไร ต่างจากวอลเปเปอร์ทั่วไปยังไง
วอลเปเปอร์กันชื้นไม่ใช่แค่วอลเปเปอร์ที่มีพื้นผิวเงาหรือสีเข้มๆ แต่เป็นวัสดุที่ออกแบบมาเฉพาะเพื่อต้านทานความชื้นและป้องกันการขึ้นรา ตัววอลเปเปอร์ที่ดีจะมีชั้นป้องกันน้ำด้านหลังหรือเคลือบด้วยสารกันซึมแบบยืดหยุ่น ไม่ดูดซับน้ำเหมือนวอลเปเปอร์กระดาษธรรมดา
วอลเปเปอร์ทั่วไปทำจากกระดาษหรือผ้าใยสังเคราะห์บางๆ พอเจอความชื้น น้ำจะซึมเข้าไปในเส้นใย ทำให้เกิดเชื้อรา ผนังเปียก แล้ววอลเปเปอร์ก็เริ่มลอก บวม หรือเปลี่ยนสี แต่วอลเปเปอร์กันชื้นส่วนใหญ่จะใช้วัสดุหลักเป็น PVC (โพลีไวนิลคลอไรด์) หรือผ้าทอที่เคลือบด้วยฟิล์มกันน้ำ บางรุ่นยังผสมสารต้านเชื้อรา (anti-microbial) ที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของรา
ประเภทวอลเปเปอร์กันชื้นที่ใช้ได้จริงในบ้านไทย
ไม่ใช่วอลเปเปอร์ทุกชนิดที่เรียกว่า "กันชื้น" จะใช้ได้ดีในสภาพอากาศเมืองไทย ต่อไปนี้คือประเภทที่ผ่านการทดสอบจริงในบ้านที่มีปัญหาความชื้น
- วอลเปเปอร์ PVC แบบไม่ซึมผ่านน้ำ - ทนน้ำได้ดีที่สุด ใช้ได้ทั้งห้องน้ำ ห้องครัว หรือผนังด้านนอกที่โดนแดดและฝน สามารถเช็ดทำความสะอาดด้วยผ้าชุบน้ำได้เลย
- วอลเปเปอร์ผ้าทอเคลือบกันน้ำ - มีพื้นผิวเหมือนผ้า แต่มีฟิล์มกันน้ำด้านหลัง ดูหรู ไม่แข็งเหมือน PVC แต่ราคาสูงกว่า
- วอลเปเปอร์ไมโครไฟเบอร์กันเชื้อรา - เหมาะสำหรับห้องนอนหรือห้องนั่งเล่นที่มีความชื้นปานกลาง บางยี่ห้อมีสารสกัดจากธรรมชาติช่วยยับยั้งเชื้อรา
- วอลเปเปอร์แบบกันน้ำแบบผิวเรียบ (Non-woven waterproof) - ผสมผ้าใยสังเคราะห์กับพลาสติก ไม่ยืด ไม่หด ติดง่าย ไม่ต้องใช้กาวเยอะ ใช้ได้ทั้งในและนอกอาคาร
หลีกเลี่ยงวอลเปเปอร์กระดาษทั่วไป แม้จะมีลายสวย แต่ในสภาพอากาศชื้นของไทย มันจะพอง ลอก และกลายเป็นแหล่งเพาะเชื้อราในที่สุด
จุดที่ควรใช้วอลเปเปอร์กันชื้นในบ้าน
ไม่ใช่แค่ห้องน้ำที่ต้องใช้ ลองดูจุดเหล่านี้ในบ้านคุณ:
- ห้องน้ำ - จุดเสี่ยงสูงสุด น้ำกระเด็น ไอน้ำระเหย ความชื้นสะสม วอลเปเปอร์กันชื้นช่วยลดการขึ้นราที่มุมผนังและพื้นที่รอบอ่างล้างหน้า
- ห้องครัว - ไอน้ำจากหม้อต้ม น้ำมันกระเด็น ความชื้นจากซิงค์ล้างจาน วอลเปเปอร์กันน้ำช่วยป้องกันคราบไขมันและเชื้อราที่มักเกิดใกล้เตา
- ผนังด้านหลังบ้าน - ถ้าบ้านคุณอยู่ในพื้นที่ที่มีลมพัดแรงหรือมีต้นไม้หนาแน่น ผนังด้านหลังมักเปียกชื้นจากน้ำค้างหรือฝนสาด
- ห้องใต้หลังคา - บ้านชั้นเดียวหรือบ้านหลังเล็กในเมืองที่มีหลังคาไม่ระบายดี ความชื้นสะสมใต้หลังคา ทำให้ผนังด้านบนเปียก
- ห้องซักผ้า - ที่นี่มีทั้งน้ำ ไอน้ำ และความชื้นจากผ้าเปียก วอลเปเปอร์กันชื้นช่วยให้ผนังไม่บวมหรือหลุดล่อน
วิธีเลือกวอลเปเปอร์กันชื้นให้เหมาะกับบ้านคุณ
ไม่ใช่แค่ดูว่า "กันชื้น" หรือไม่ แต่ต้องดูรายละเอียดให้ละเอียด
- ตรวจสอบฉลาก - ต้องมีคำว่า "Waterproof", "Anti-Mold", "สำหรับห้องชื้น" หรือ "ทนความชื้นสูง" อย่างชัดเจน
- ดูความหนาของวัสดุ - วอลเปเปอร์กันชื้นที่ดีจะมีความหนาอย่างน้อย 0.2 มม. ถ้าสัมผัสแล้วรู้สึกบางเหมือนกระดาษ ให้คิดใหม่
- ทดสอบกับน้ำ - ถ้าร้านให้ตัวอย่าง หยดหยดน้ำบนผิว ถ้าเป็นวอลเปเปอร์กันน้ำ น้ำจะเป็นเม็ดกลมๆ ไม่ซึม
- ดูการรับรอง - บางแบรนด์มีมาตรฐาน ISO หรือการรับรองจากกรมวิทยาศาสตร์บริการ ว่าไม่มีสารพิษและทนต่อเชื้อรา
- เลือกสีอ่อนๆ หรือลายละเอียด - สีเข้มจะทำให้คราบราเห็นชัด ลายละเอียดช่วยซ่อนรอยแตกหรือรอยน้ำที่อาจเกิดขึ้น
วิธีติดตั้งให้ได้ผลดีที่สุด
แม้จะเลือกวอลเปเปอร์กันชื้นที่ดีที่สุด แต่ถ้าติดผิดวิธี ยังไงก็พัง
- ต้องเตรียมผนังให้แห้งสนิท - ใช้เครื่องเป่าลมหรือพัดลมเป่าผนังอย่างน้อย 48 ชั่วโมงก่อนติด ถ้าผนังยังเปียก วอลเปเปอร์จะไม่ติด หรือจะขึ้นราใต้ผิว
- ใช้กาวเฉพาะสำหรับวอลเปเปอร์กันน้ำ - อย่าใช้กาวทั่วไป ต้องใช้กาวที่ระบุว่า "สำหรับวอลเปเปอร์กันน้ำ" หรือ "กาวกันชื้น"
- หลีกเลี่ยงการติดใกล้แหล่งน้ำโดยตรง - อย่าติดวอลเปเปอร์ไว้ใต้ก๊อกน้ำหรือด้านหลังฝักบัว ควรเว้นระยะอย่างน้อย 10-15 ซม. แล้วใช้แผ่นกระจกหรือเซรามิกปิดทับ
- ปิดรอยต่อให้มิดชิด - ใช้ซิลิโคนกันน้ำปิดรอยต่อระหว่างวอลเปเปอร์กับพื้น หรือมุมผนัง เพื่อป้องกันน้ำซึมเข้าไปด้านใน
- ไม่ติดในวันฝนตก - ความชื้นในอากาศสูงจะทำให้กาวแห้งช้า วอลเปเปอร์อาจบวมหรือหลุด
การดูแลรักษาวอลเปเปอร์กันชื้น
วอลเปเปอร์กันชื้นไม่ได้ "ไม่ต้องดูแล" แต่ดูแลง่ายกว่ามาก
- เช็ดฝุ่นด้วยผ้าแห้งหรือไม้กวาดขนนุ่มสัปดาห์ละครั้ง
- ถ้ามีคราบสกปรก ใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆ เช็ดเบาๆ ห้ามใช้น้ำยาทำความสะอาดที่มีสารเคมีรุนแรง
- เปิดพัดลมระบายอากาศในห้องน้ำหลังใช้งานทุกครั้ง
- ตรวจสอบมุมผนังเดือนละครั้ง ถ้าเห็นจุดดำเล็กๆ ให้ใช้ผ้าชุบน้ำสบู่อ่อนๆ เช็ดทันที
- ถ้ามีรอยรั่วจากท่อหรือหลังคา แก้ไขทันที - วอลเปเปอร์กันชื้นไม่ใช่ตัวกันน้ำหลัก แต่เป็นเกราะป้องกันที่สอง
วอลเปเปอร์กันชื้น vs สีกันชื้น: อะไรดีกว่า
หลายคนยังเลือกสีกันชื้นเพราะคิดว่าถูกกว่า แต่ลองเปรียบเทียบจริงๆ
| คุณสมบัติ | วอลเปเปอร์กันชื้น | สีกันชื้น |
|---|---|---|
| ความทนทานต่อความชื้น | สูงมาก - ป้องกันน้ำซึมได้จริง | ปานกลาง - ป้องกันได้เฉพาะผิว |
| ต้านเชื้อรา | มีสารป้องกันในวัสดุ | ต้องผสมสารในสี บางยี่ห้อไม่มี |
| อายุการใช้งาน | 8-15 ปี | 3-7 ปี |
| การซ่อมแซม | ตัดชิ้นใหม่ปะแทนได้ | ต้องทาทับทั้งผนัง |
| ความสวยงาม | ลายละเอียด ดูหรู หลากหลาย | สีเรียบ ลวดลายจำกัด |
| ราคาต่อตารางเมตร | 200-600 บาท | 80-200 บาท |
ถ้าคุณอยากได้ผนังที่สวย ทนนาน และไม่ต้องมาเปลี่ยนทุก 3 ปี วอลเปเปอร์กันชื้นคือทางเลือกที่คุ้มค่ากว่าในระยะยาว
ข้อควรระวังที่หลายคนมองข้าม
มีหลายกรณีที่คนติดวอลเปเปอร์กันชื้นแล้วพังเร็ว เพราะทำผิดขั้นตอน
- ติดบนผนังที่มีคราบเชื้อราอยู่แล้ว - ต้องล้างและฆ่าเชื้อราให้หมดก่อน ไม่งั้นราจะขึ้นใต้วอลเปเปอร์
- ใช้กาวทั่วไป - กาวธรรมดาจะย่อยสลายเมื่อเจอความชื้น ทำให้วอลเปเปอร์หลุด
- ติดในห้องที่ไม่มีการระบายอากาศ - ถ้าห้องน้ำไม่มีพัดลม วอลเปเปอร์กันชื้นก็ไม่สามารถต้านความชื้นได้ตลอดเวลา
- เลือกสีขาวหรือสีอ่อนมาก - ในห้องชื้น สีอ่อนจะแสดงคราบราและคราบน้ำได้ชัดเจน ควรเลือกสีกลางๆ หรือลายละเอียด
วอลเปเปอร์กันชื้นสามารถติดในห้องน้ำได้เลยหรือไม่?
ได้ แต่ต้องเลือกประเภท PVC หรือผ้าทอเคลือบกันน้ำเท่านั้น ห้ามใช้วอลเปเปอร์กระดาษหรือผ้าธรรมดา ควรติดห่างจากแหล่งน้ำโดยตรงอย่างน้อย 10-15 ซม. และต้องมีพัดลมระบายอากาศทำงานสม่ำเสมอ
วอลเปเปอร์กันชื้นราคาเท่าไหร่?
ราคาเริ่มต้นอยู่ที่ 200-300 บาทต่อตารางเมตรสำหรับแบบ PVC ทั่วไป ถ้าเป็นผ้าทอเคลือบหรือลายพิมพ์พิเศษ ราคาอาจอยู่ที่ 400-600 บาทต่อตารางเมตร ราคาสูงกว่าสีกันชื้น แต่ใช้งานได้นานกว่า 2-3 เท่า
วอลเปเปอร์กันชื้นติดได้บนผนังที่เป็นอิฐเปลือยหรือไม่?
ติดได้ แต่ต้องเคลือบผิวผนังด้วยสารกันซึมก่อน แล้วใช้กาวเฉพาะสำหรับวอลเปเปอร์กันน้ำ ผนังอิฐต้องแห้งสนิทและไม่มีคราบเกลือหรือฝุ่นเกาะ ถ้าผนังมีรอยรั่ว ต้องซ่อมก่อนติดวอลเปเปอร์
ถ้าวอลเปเปอร์เริ่มลอก ต้องเปลี่ยนทั้งผนังไหม?
ไม่ต้องเปลี่ยนทั้งผนัง ถ้าลอกแค่บางส่วน ตัดชิ้นวอลเปเปอร์ใหม่ที่มีลายเหมือนกันมาปะแทนได้ ต้องแน่ใจว่ากาวที่ใช้ติดใหม่เป็นกาวกันน้ำเดียวกัน และเช็ดผิวให้สะอาดก่อนติด
วอลเปเปอร์กันชื้นปลอดภัยกับเด็กเล็กหรือไม่?
วอลเปเปอร์กันชื้นที่ผ่านการรับรองจากกรมวิทยาศาสตร์บริการหรือมีฉลาก Eco-Label ถือว่าปลอดภัยสำหรับเด็กและผู้แพ้ง่าย เพราะไม่ปล่อยสารพิษและมีสารต้านเชื้อราที่ปลอดภัย ควรหลีกเลี่ยงวอลเปเปอร์ราคาถูกที่ไม่มีฉลากหรือไม่ระบุวัสดุ
จริงๆ แล้วก็เคยติดวอลเปเปอร์ธรรมดาในห้องน้ำ แค่ 6 เดือนก็ลอกเป็นแผ่นเลย ตอนนั้นคิดว่าแค่เปียกนิดหน่อยก็ไม่เป็นไร แต่ผนังขึ้นราดำๆ จนต้องขูดออกทิ้งหมด ตอนนี้เปลี่ยนเป็น PVC ไปแล้ว ไม่มีปัญหาเลย แถมเช็ดง่ายด้วย
ก็ใช่เลย ต้องเลือกให้ดี อย่าคิดว่าถูกคือดี บ้านผมเคยซื้อแบบราคาถูกมา แค่ 3 เดือนก็เริ่มบวม ตอนนี้เปลี่ยนเป็นแบบที่เขาแนะนำในบทความนี้ ใช้มาปีกว่าแล้ว ยังเหมือนใหม่
การเลือกวัสดุตกแต่งภายในบ้านควรคำนึงถึงคุณภาพและความทนทานเป็นหลัก ไม่ควรลดต้นทุนในสิ่งที่สัมพันธ์กับสุขภาพของผู้อยู่อาศัย วอลเปเปอร์กันชื้นที่มีมาตรฐานการผลิตที่ดีจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อราซึ่งเป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจอย่างมาก
ผมชอบที่เขาบอกเรื่องการทดสอบน้ำหยดบนผิว ลองทำตามจริงๆ แล้วเห็นผลชัดเจนเลย บางอันน้ำซึมเข้าทันที บางอันเป็นเม็ดๆ อยู่บนผิว แล้วก็อย่าลืมเรื่องกาวนะ ใช้กาวธรรมดาเหมือนติดวอลเปเปอร์ปกติ ไม่ได้เลย ต้องเป็นกาวเฉพาะแบบกันน้ำเท่านั้น
เพื่อนๆ อย่ารอให้ผนังขึ้นราแล้วค่อยแก้ ทำเลยตอนเริ่มตกแต่งบ้าน! ติดวอลเปเปอร์กันชื้นตอนแรกเลย ถึงจะแพงกว่าสีสักหน่อย แต่คุ้มกว่าเยอะ เพราะไม่ต้องมาเสียเงินซ่อมทุก 2-3 ปี ผนังสวยอยู่ได้นาน ไม่ต้องทนดูรอยดำๆ ที่ขึ้นตามมุมห้อง
การใช้วอลเปเปอร์กันชื้นในห้องครัวนั้นเป็นการเสี่ยงเกินไป เพราะแม้จะกันน้ำได้ แต่คราบไขมันที่สะสมจะทำให้พื้นผิวเสื่อมเร็วขึ้น ควรใช้กระเบื้องหรือแผ่นสแตนเลสแทน วอลเปเปอร์เหมาะกับห้องนอนหรือห้องนั่งเล่นเท่านั้น
เคยติดแบบไมโครไฟเบอร์ในห้องนอน ดูดีมาก แต่พอเปิดแอร์นานๆ ผนังด้านหลังเริ่มมีหยดน้ำเกาะ ตอนแรกคิดว่าไม่เป็นไร แต่เดือนที่สองเริ่มมีจุดดำเล็กๆ ต้องใช้ผ้าชุบน้ำสบู่เช็ดทุกสัปดาห์ ตอนนี้เลยเปลี่ยนเป็น PVC แทน ไม่ต้องดูแลเยอะแบบนี้
ถ้าจะติดห้องน้ำ อย่าลืมเปิดพัดลมทุกครั้งหลังอาบน้ำนะ ไม่งั้นวอลเปเปอร์ดีแค่ไหนก็พัง แค่เปิด 15 นาทีก็ช่วยลดความชื้นได้เยอะมาก
บทความนี้ดูดี แต่คุณรู้ไหมว่า วอลเปเปอร์กันชื้นส่วนใหญ่ทำจาก PVC ซึ่งเป็นพลาสติกที่ไม่ย่อยสลาย แถมยังปล่อยสารพิษเมื่อโดนความร้อนสูง คุณจะยอมเสี่ยงสุขภาพของลูกคุณเพื่อความสวยของผนังหรือ? ควรใช้กระเบื้องหรือปูนปั้นแบบดั้งเดิมดีกว่า ซึ่งไม่มีสารเคมีอันตรายเลย
ผมใช้วอลเปเปอร์ผ้าทอเคลือบกันน้ำในห้องน้ำ ดูหรู ไม่เหมือน PVC ที่ดูเหมือนห้องอาบน้ำในโรงพยาบาล แต่ต้องระวังเรื่องกาวมาก ใช้กาวผิดแบบเดียว ผนังก็หลุดทั้งแผ่น ตอนนี้ติดมา 1 ปีแล้ว ยังดีอยู่
คุณคิดว่าติดวอลเปเปอร์กันชื้นแล้วจะไม่มีรา? ไม่จริงนะ มันแค่ช้าลง แต่ถ้าห้องไม่มีระบายอากาศ ราจะขึ้นใต้ผิววอลเปเปอร์แบบที่คุณไม่เห็นจนกว่าจะลอกแล้วเจอเป็นกองดำๆ ทั้งผนัง
วอลเปเปอร์กันชื้นราคา 600 บาทต่อตารางเมตร? แล้วคุณคิดว่าคนทั่วไปจะจ่ายได้ไหม? ถ้าจะให้ดี ควรส่งเสริมให้ใช้สีกันชื้นที่ถูกกว่าและใช้งานได้จริง ไม่ต้องตกแต่งให้หรูหราจนเกินตัว
ผมใช้แบบ Non-woven waterproof ติดที่ผนังด้านหลังบ้าน โดนฝนสาดบ่อย แต่ยังอยู่ดี ไม่มีลอก ไม่มีขึ้นรา แค่ต้องเตรียมผนังให้แห้งก่อนติด ถ้าไม่แห้ง รับรองว่าพังแน่นอน
วอลเปเปอร์กันชื้นคือสิ่งที่เรียกว่า 'passive moisture management system' ที่ทำงานร่วมกับการระบายอากาศในระบบบ้านสมัยใหม่ ไม่ใช่แค่ของตกแต่ง แต่เป็นส่วนหนึ่งของ 'indoor environmental quality' ที่ต้องออกแบบอย่างมีวิทยาศาสตร์